Đầu tư thành công đòi hỏi nhiều thứ hơn là chỉ chọn đúng cổ phiếu hoặc trái phiếu. Nó cũng đòi hỏi phải tránh những sai lầm lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiềm năng tăng trưởng danh mục đầu tư dài hạn. Sai lầm trong đầu tư chứng khoán kinh khủng tới mức có thể khiến cho nhiều người bị “tán gia bại sản”. Vì thế dù là đầu tư ngắn hạn hay dài hạn thì bạn cũng phải thận trọng tìm hiểu kỹ thị trường, doanh nghiệp, xu hướng… Để đưa ra định hướng và giải pháp đúng đắn trong việc lựa chọn cổ phiếu nào là tốt nhất trong từng thời điểm.
Bài viết hôm nay sẽ lưu ý với bạn những sai lầm cần tránh trong đầu tư chứng khoán. Để giúp các nhà đầu tư xác định và tránh những sai lầm nghiêm trọng. Hiểu được những sai lầm này có thể cải thiện đáng kể khả năng của nhà đầu tư trong việc đạt được các mục tiêu và mục tiêu đầu tư dài hạn của bạn.
Không nên chỉ dựa vào giá cổ phiếu mà đánh giá là cổ phiếu đắt – rẻ
Một trong những sai lầm mà nhiều nhà đầu tư mắc phải là việc chỉ dựa vào thị giá của cổ phiếu để đánh giá cổ phiếu là đắt hay rẻ. Sai lầm này làm cho nhiều nhà đầu tư cháy tải khoản. Vì họ không biết giá trị thực của cổ phiếu đang ở đâu. Để khắc phục được vấn đề này, nhà đầu tư cần xác định một quan điểm rõ ràng về thị giá và giá trị của cổ phiếu. Đồng thời, biết cách định giá, xác định mức độ đắt hay rẻ của cổ phiếu dựa trên những phương pháp phổ biến như P/E (giá thị trường cổ phiếu/ lợi nhuận mỗi cổ phần), P/BV, P/S….
Ví dụ: Cố phiếu X có mức thị giá rất thấp hiện tại là 3.500 đồng. Khi xét đến hoạt động kinh doanh, mức lợi nhuận năm 2018 chỉ 18.5 tỷ đồng. Trong khi vốn điều lệ rất lớn là 5 tỷ (500 triệu cổ phiếu). Vì vậy EPS chỉ đạt 37 đồng và chỉ số P/E = 3.500/ 37 = 94.6 lần. Tức là nếu nhà đầu tư mua cổ phiếu X ở mức giá này.
Thì với lợi nhuận như 2018 thì cần hơn 94 năm để có thể thu hồi lại vốn. Nếu kết quả kinh doanh các năm tới được dự báo là vẫn không có nhiều cải thiện. Đây là mức giá quá đắt đối với cổ phiếu này. Nặc dù thị giá chỉ có hơn 3500 đồng/ cổ phiếu. Vì vậy giá thị trường không phải là nhân tố quyết định đến độ đắt, rẻ của cổ phiếu.
Khả năng đánh giá doanh nghiệp kém
Việc thiếu kiến thức và khả năng đánh giá doanh nghiệp cũng chính là điều đã giết chết nhiều nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Phần lớn nhà đầu tư cá nhân chỉ quan tâm vào việc tìm kiếm các cơ hội đầu tư chớp nhoáng hay lướt song. Thay vì đầu tư một cách bài bản. Khi đó, nhà đầu tư sẽ không thể xác định được đâu là vùng giá mua hợp lý. Đâu là vùng giá bán hợp lý dẫn đến những quyết định không chính xác và mang đầy cảm tính.
Việc thiếu kiến thức khi đầu tư cũng giống như đánh bạc. Nhà đầu tư chắc chắn sẽ rơi vào 90% những nhà đầu tư thua lỗ trên thị trường. Do vậy trước khi tham gia thị trường, nhà đầu tư cần chuẩn bị cho mình nền tảng kiến thức vững vàng. Bằng cách tham gia khóa học về đầu tư chứng khoán. Đồng thời không ngừng tích lũy kinh nghiệm và học hỏi từ các nhà đầu tư thành công.
Đầu tư theo xu hướng số đông
Đầu tư theo số đông cũng là một trong những sai lầm phổ biến trong đầu tư chứng khoán. Vì thiếu cả kiến thức lẫn kinh nghiệm, nhà đầu tư mới thường chạy theo đám đông. Mà không biết chuyện gì sẽ xảy ra sau đó. Tâm lý đám đông lên cao trào khi các nhà đâu tư bị nhiễu loạn thông tin. Tình hình sẽ càng tồi tệ hơn khi nhiều người quyết định bán tháo hay thoái vốn nhanh. Càng có nhiều người bán ra thì giá cổ phiếu càng giảm sâu. Khi đó nhà đầu tư sẽ rất dễ mất tiền nếu nghe theo số đông. Bài học rút ra từ sai lầm này là hãy chuẩn bị và trau dồi đầy đủ kiến thức về chứng khoán để có thể tự chủ trong những quyết định đầu tư của mình.
Tập trung mua cổ phiếu giá trị thấp với số lượng lớn
Một số nhà đầu tư khác lại gặp sai lầm khi đưa ra quyết định mua lượng lớn cổ phiếu giá thấp. Thay vì mua lượng nhỏ cổ phiếu giá cao hơn. Điều này tạo cho nhà đầu tư cảm giác mua được nhiều cổ phiếu hơn từ số tiền của họ. Tuy nhiên, đây là suy nghĩ sai lầm vì thực tế mức lời hay mức lỗ được tính theo phần trăm. Không tính theo số lượng cổ phiếu nhà đầu tư mua xét trên cùng số tiền được mua. Vì vậy nhà đầu tư cần chọn những cổ phiếu tốt, tăng trưởng đều. Thay vì mua lượng lớn cổ phiếu giá thấp.
Tóm lại, trên đây chỉ là một trong số ít những sai lầm phổ biến. Mà nhà đầu tư mới tham gia thị trường đều ít nhất một lần mắc phải. Việc tránh được những sai lầm không đáng có trước khi đưa ra quyết định mua bán cổ phiếu sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu khả năng thua lỗ đến mức thấp nhất.
Dù là một nhà đầu tư lâu năm hay một người vừa mới tham gia thị trường chứng khoán. Thì việc gặp sai lầm trong quá trình đưa ra những quyết định đầu tư chứng khoán là không thể tránh khỏi. Điều quan trọng là nhà đầu tư cần nhận diện chính xác sai lầm để hạn chế việc mất tiền đến mức thấp nhất. Thành công trên thị trường chứng khoán chỉ đạt được. Khi nhà đầu tư biết cách khắc phục và đưa ra kế hoạch kiểm soát tốt hơn. Trên đây là các sai lầm mất tiền phổ biến mà nhà đầu tư chứng khoán cần phải tránh.