Trong tình hình dịch bệnh cực kỳ phức tạp như hiện nay, hàng loạt nhà máy, khu công nghiệp, doanh nghiệp lớn nhỏ phải đóng cửa tạm ngừng hoạt động, điều đó khiến người lao động mất công ăn việc làm và cả doanh nghiệp cũng lâm vào tình trạng lao đao. Để hỗ trợ cho các doanh nghiệp sớm trở lại sản xuất, phục hồi nhanh chóng sau đại dịch và giúp người lao động sớm trở lại làm việc, phục hồi an sinh xã hội, nhiều hiệp hội đã có đề xuất nhiều giải pháp có liên quan tới các chính sách bảo hiểm xã hội cho người lao động cũng như doanh nghiệp.
Theo đó, các hiệp hội cho rằng, các ngành hàng liên quan đến xuất khẩu và sử dụng nhiều lao động đang gặp phải thử thách lớn, khi họ đang đi dần đến giới hạn chịu đựng, nguy cơ sụp đổ, phá sản là rất cao nếu chưa có các biện pháp nới lỏng để phục hồi trước ngày 15 tháng 9. Dù hiện nay nhiều doanh nghiệp đang áp dụng biện pháp 3 tại chỗ nhưng vẫn chịu các tình trạng như thiếu hụt nguồn cung, mất khách hàng, giảm thị phần và thiếu hụt một lượng lớn người lao động.
Các doanh nghiệp đang dần chạm ngưỡng có thể chịu đựng
Trong văn bản gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái. Tổ trưởng Tổ Công tác đặc biệt của Thủ tướng CP. Về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, các hiệp hội cho rằng. DN đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Đến nay, các ngành hàng liên quan đến xuất khẩu. Và sử dụng nhiều lao động rất lo lắng khi chạm ngưỡng áp lực có thể chịu đựng. Với nguy cơ đứt gãy, khó khăn để phục hồi sản xuất. Nếu chưa “nới lỏng” sản xuất an toàn. Và bắt đầu phục hồi sản xuất trước ngày 15/9.
Các DN dù sản xuất cầm chừng được theo “3 tại chỗ” (15-20% số nhà máy). Hay ngừng sản xuất (80-85% số nhà máy) thì đều có mẫu số chung. Là gián đoạn nguồn cung nguyên liệu, mất khách hàng, mất thị phần. Thiếu hụt lớn nguồn lao động và đặc biệt là chi phí lớn. Khi vẫn phải đảm bảo trách nhiệm với người lao động và đối tác chuỗi. Hầu hết các ngành hàng đều có điểm chung. Là chi phí cho người lao động (tiền công, bảo hiểm xã hội và kinh phí công đoàn) rất lớn. Riêng việc đóng BHXH theo quy định. DN và người lao động đã phải đóng 32,5% tổng quỹ lương.
Doanh nghiệp vẫn trả lương cho NLĐ dù đã ngừng sản xuất
Nay các DN phải sản xuất cầm chừng hoặc dừng sản xuất. Nhưng chi phí liên quan đến người lao động vẫn giữ nguyên. DN vẫn phải trả lương lao động ngừng việc khiến khó khăn càng chồng chất. Khó trụ vững dài ngày. Do đó, các hiệp hội kiến nghị Phó Thủ tướng sắp xếp. Và chỉ đạo có một cuộc họp để đại diện các Hiệp hội ngành hàng báo cáo. Chia sẻ cùng Chính phủ trong công tác chống dịch cũng như đưa ra các sáng kiến. Đề xuất, kiến nghị để phục hồi sản xuất, kinh doanh an toàn.
Trước mắt, các hiệp hội kiến nghị Phó Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo. Và BHXH Việt Nam xem xét một vấn đề bức thiết. Có ý nghĩa trợ lực quan trọng cho “sức khỏe” của các DN. Đó là đối với những lao động tạm ngừng việc (do DN ngừng sản xuất hoặc không thể tham gia làm việc “3 tại chỗ” hoặc phải đi cách ly). Cho phép hỗ trợ giải quyết chế độ BHXH cho người lao động. Theo khoản 1 Điều 28 Luật Bảo hiểm xã hội (hưởng chế độ ốm đau bằng 75% mức tiền lương đóng bảo hiểm). Trong thời gian thực hiện giãn cách/cách ly để phòng. Chống dịch Covid theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền .
Đề xuất miễn đóng BHXH cho doanh nghiệp
Cho phép DN và người lao động được miễn giảm 100% phí BHXH của DN. Và người lao động phải ngừng hoạt động và thực hiện giãn cách xã hội theo yêu cầu Nhà nước (kể cả trường hợp người lao động ngừng việc được DN trả lương tối thiểu ). Cho phép các DN ở các khu vực đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 hoặc các khu vực, địa phương mà DN được yêu cầu thực hiện “3 tại chỗ” hoặc “1 cung đường 2 điểm đến” được tạm ngừng đóng BHXH ít nhất 3 tháng sau khi gỡ bỏ các quy định trên. Đối với những lao động đã và đang làm việc “3 tại chỗ”: cho phép DN và người lao động được giảm 50% mức đóng BHXH trong 6 tháng.
Về xử phạt: Không áp dụng các hình thức xử phạt đối với các DN không có khả năng đóng BHXH trong giai đoạn phong tỏa do phải ngừng sản xuất hoặc bị giảm quy mô sản xuất do dịch bệnh Covid-19. Bảo hiểm y tế chi trả chi phí xét nghiệm Covid-19 cho các DN. Có chính sách hỗ trợ khẩn cấp đối với tất cả người lao động đã và đang hoàn thành đầy đủ trách nhiệm đóng BHXH cho đến hiện tại.
Các hiệp hội kiến nghị bao gồm: Hiệp hội DN điện tử Việt Nam, Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Da giày túi xách Việt Nam, Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, Hiệp hội Chè Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam, Hiệp hội Lương thực thực phẩm TP.HCM, Hiệp hội Sữa Việt Nam, Hiệp hội hàng Việt Nam chất lượng cao, Hội mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.HCM, Hiệp hội giấy và bột giấy Việt Nam.